Onverwachte tegenvaller door accijnsverhoging
Per 1 april 2024 is de accijns op tabak flink verhoogd als maatregel om de doelen uit het preventieakkoord te halen. De accijns steeg toen met €1,94 per pakje van 20 sigaretten. Een pakje van 20 kost nu gemiddeld 11 euro. De overheid had verwacht dat deze maatregel zou zorgen voor meer opbrengsten van de accijnzen en btw. Maar het tegendeel is waar. De schatkist dreigt nu mogelijk honderden miljoenen minder te verdienen dan aanvankelijk werd verwacht. De accijnsverhoging zorgt dus een enorme tegenvaller in inkomsten voor de Nederlandse overheid.
Hoe komt het dat de opbrengsten zo veel minder zijn dan verwacht?
Het zal de gemiddelde roker misschien niet verbazen maar dit verschil in opbrengsten komt vooral door het grenseffect. Veel rokers hebben er voor gekozen hun rookwaren vooral over de grens te kopen. Hoe groter het verschil in prijs, hoe meer mensen hun tabak in het buitenland zullen kopen. Dit is een bekend fenomeen en er werd ook verwacht dat meer mensen naar het buitenland zouden gaan voor tabak. Maar dat het in zulke grote mate was, had de overheid duidelijk niet verwacht. Ook is de illegale handel in sigaretten toegenomen. Een groot deel van de lege pakjes die op straat worden gevonden komt uit Polen en Bulgarije waar een pakje slecht 3 á 4 euro kost.
Terugdraaien van de maatregelen
Zo’n groot verschil in inkomsten maakt natuurlijk een hoop los. Caroline van der Plas reageert op Twitter: “Wij hebben hier steeds voor gewaarschuwd”, waarmee ze het duidelijk niet eens lijkt te zijn met de maatregel. BBB-kamerlid Henk Vermeer wil na het horen van het nieuws dat de accijnsverhogingen teruggedraaid worden. Volgens hem kan het niet de bedoeling zijn geweest om zoveel verlies te draaien door een accijnsverhoging.
Toch ook positieve effecten
Zou het, na deze tegenvaller, echt verstandiger zijn om de accijnsverhoging terug te draaien? Nee, dat niet. Hoewel er minder geld in de schatkist komt, voegt de maatregel toch toe aan de algehele gezondheid. De regel is niet alleen geïntroduceerd om meer geld te verdienen, maar ook juist om mensen te motiveren te stoppen met roken en vooral om te voorkomen dat jongeren beginnen met roken. Door de prijsverhoging is een tiende van de rokers gestopt met roken, en dat is het verlies zeker waard in mijn mening. Het betekent namelijk dat de gemiddelde gezondheid van Nederland vooruit gaat en we een stapje dichter bij een rookvrije generatie zijn.
Waar je jouw sigaretten ook haalt, het blijft een dure hobby. Overweeg je geld besparen door te stoppen met roken maar weet je niet zo goed hoe? Onze stopadviseurs helpen je graag op weg tijdens een kosteloos en vrijblijvend stopadviesgesprek. Bel 088-5006600 of vul dit contactformulier in.
Bart Janssen
