Stoppen met roken, terugval en emotie
Het last hebben van ontwenningsverschijnselen of een groot verlangen naar een sigaret kunnen redenen zijn waarom een stoppoging mislukt. Een andere, veelvoorkomende oorzaak van een terugval zijn sterke, negatieve emoties zoals verdriet, boosheid, stress of eenzaamheid. Een heftige emotie kan zorgen voor een terugval. Hoe zorgen heftige emoties voor een terugval en hoe ga je om met sterke emoties tijdens het stoppen?
Terugval door emotie
Heftige emoties kunnen zorgen voor een terugval in de eerste weken van de stoppoging, maar soms ook veel later. Zelfs na meer dan een jaar kunnen stoppers weer naar een sigaret grijpen om een heftige emotie te onderdrukken. Hoewel dat voor de stopper op het eerste gezicht lijkt te helpen, is de oorzaak van emotie natuurlijk niet weg na het roken. Al gauw is een volgende sigaret nodig om de emotie weer te onderdrukken. Met elke sigaret die er opgestoken wordt, groeit de kans bij een ex-roker dat de nicotineverslaving weer in het leven wordt geroepen.
Troost door de sigaret
Prof dr. Gerard M. Schippers, hoogleraar verslavingsgedrag, zegt over rokers: “Stoppen met roken ervaren zij alsof hun knuffel wordt afgepakt.” Maar hoe moeten rokers hiermee omgaan? Schippers antwoord daarop is: “Volwassen worden.” Deze gedachtegang is op de volgende manier te begrijpen: bij verdriet en andere negatieve emoties zoek je als kind troost, bescherming en veiligheid bij je ouders. Daarnaast heb je als kind een knuffel, om jezelf mee te troosten.
Volwassen worden is leren omgaan met je emoties. Je zoekt niet meer direct troost en steun bij je vader of moeder of bij je knuffel, maar je moet zelf leren inzien wat je moet doen met je emoties. Veel rokers, zeker die op jonge leeftijd gestart zijn met roken, hebben zich onbewust de gewoonte aangeleerd om bij een heftige emotie te gaan roken. Bij boosheid, verdriet, eenzaamheid en ook gespannenheid grepen zij naar sigaretten. De knuffel is vervangen door de sigaret. Emoties worden voor even weg gerookt zonder dat het iets oplost.
Alternatief voor de sigaret
Voor veel rokers, die blijvend willen stoppen, is het nodig om op tijd een alternatief te vinden voor de sigaret als hulpmiddel bij heftige emoties. Je kan daarnaast oefenen om beter grip op je emoties te krijgen.Als je behoefte hebt om te roken, vraag jezelf dan af: “Waarom wil ik roken?”
- Rook je doordat je een lichamelijke drang hebt om te roken?
Kijk dan naar de mogelijke hulpmiddelen en stopmethodes voor het stoppen met roken. Onze telefonische stopadviseurs geven je hier graag meer informatie over. - Rook je omdat het een gewoonte is?
Vervang dan de gewoonte door iets anders. Wat kun je de volgende keer doen wanneer je in zo’n situatie beland, in plaats van het roken? Misschien kun je het roken vervangen door een gezonde gewoonte. Bijvoorbeeld een stukje wandelen, je tanden poetsen, iemand bellen… - Rook je omdat je het verlangen hebt naar een beloning?
Beloon jezelf dan op een andere wijze. Bijvoorbeeld door iets leuks te doen. Waar word je blij van? Misschien kun je iets leuks doen met vrienden, gaan sporten of een film kijken. Sta stil bij jouw overwinning! - Rook je omdat je de neiging hebt om een emotie te onderdrukken?
Probeer dan op een positieve manier met de emotie om te gaan. Emotie is een reactie op de situatie. Het bereidt je voor en vertelt je dat je in actie moet komen om een beloning te krijgen of pijn of straf te laten verdwijnen of verminderen. Met roken lijkt het of je in actie komt, maar feitelijk doe je niets om de situatie te wijzigen. Erken en accepteer de emotie, zonder deze uit de weg te gaan met een sigaret.
Erken de heftige emotie
Een eerste voorwaarde om bij een heftige emotie die sigaret niet op te steken is: erkennen en accepteren dat er een emotie is. Als het bijvoorbeeld om boos zijn gaat en je niet wilt gaan roken maar ook niet gaan slaan of schreeuwen, heb je de keus tussen de volgende mogelijkheden:
1) De situatie ontlopen, weggaan of plaatsen/personen die je woede oproepen mijden;
2) De situatie veranderen, actief proberen verandering in de situatie te brengen;
3) Jezelf afleiden, je aandacht op andere aspecten van de situatie richten;
4) Je afvragen of het wel nodig is om boos te zijn;
5) Je boosheid uiten op een aanvaardbare manier.
Informatie en advies
Stoppen met roken is niet gemakkelijk, al helemaal niet in combinatie met heftige emoties of stress. Een goed stopplan kan jou helpen met het volhouden, ook wanneer je een moeilijk moment tijdens het stoppen met roken hebt. Wij kunnen je informeren en adviseren over de mogelijke hulpmiddelen en stopmethodes. Daarnaast kunnen onze telefonische stopadviseurs meer informatie geven over de nieuwe regels omtrent vergoeding door de zorgverzekeraar. Een volledige vergoeding (zonder bijdrage uit het eigen risico) is in de meeste gevallen mogelijk voor reguliere stoppen-met-rokenprogramma’s.
