Trombose: roken risicovoller dan AstraZeneca-vaccin
De laatste paar maanden is de zeldzame trombosebijwerking van een coronavaccin uitgebreid in de media besproken. Trombose is een heftige aandoening. Trombose en AstraZeneca zijn veel besproken in de media, terwijl het verband tussen trombose en roken weinig belicht wordt. Dit terwijl rokers meer risico lopen op het krijgen van trombose dan niet-rokers. In deze blog vergelijken we de cijfers tussen verschillende risicofactoren en leggen we uit hoe dit risico op trombose door roken ontstaat.
Wat is trombose?
Bij trombose is het systeem van stollingsfactoren en antistollingsfactoren in het bloed niet in evenwicht. Dit systeem zorgt er onder andere voor dat een wond stopt met bloeden. Als dit systeem niet in evenwicht is, raakt er een bloedvat verstopt door een bloedstolsel. De doorstroming van de bloedvaten wordt hierdoor belemmerd. Deze bloedstolsels kunnen in aders en slagaders ontstaan.
In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 20.000 Nederlanders te maken met de aandoening. Dit komt onder andere voor in de vorm van een trombosebeen, een longembolie of een herseninfarct.
Wanneer loop je een verhoogd risico op bloedstollingen?
Uit cijfers blijkt dat trombose een zeer zeldzame bijwerking is van het AstraZeneca-vaccin. De kans op het krijgen van bloedstollingen na een vaccinatie met dit type vaccin is echter zeer klein, namelijk 0,0004%. Statistisch komt dit erop neer dat 4 op de 1 miljoen gevaccineerden hier last van kunnen krijgen.
Het gebruik van een anticonceptiepil zorgt ook voor een verhoogd tromboserisico. Dit komt bij 0,05-0,12% van de gebruikers van dit medicijn voor, oftewel 500 tot 1200 mensen op de 1 miljoen. Ook oudere mensen, mensen met overgewicht en zwangere vrouwen lopen een groter risico op het krijgen van trombose. Lang stilzitten of liggen, bijvoorbeeld na een operatie, verhoogt dit risico. COVID-19 is daarnaast ook een grote risicofactor: 16,5% van de mensen dat met corona in het ziekenhuis belandt, krijgt last van bloedklonters.
Roken zorgt ook voor een verhoogd risico op trombose
Wist je dat roken ook een van de risicofactoren is voor trombose? De kans op het krijgen van deze aandoening door roken is zelfs vele malen groter dan bij het krijgen van het AstraZeneca vaccin. Rokers hebben namelijk een kans van 0,18%* om last te krijgen van bloedstollingen, wat neerkomt op 1763 op de 1 miljoen rokers. Wanneer er meerdere risicofactoren een rol spelen, zoals het gebruik van een anticonceptiepil of overgewicht, is de kans op het krijgen van de aandoening nog groter.
Waarom zorgt roken voor een groter risico op trombose?
Roken tast de kwaliteit van de bloedvaten aan. Hierdoor kunnen er ontstekingen optreden in de vaatwand. Dit activeert de stollingsfunctie van bloed, waardoor er tromboses kunnen ontstaan. Het bloed klontert door het roken sneller. Hoe meer sigaretten iemand rookt, hoe groter de kans is om trombose te krijgen.
Het risico verminderen? Stop met roken!
Door te stoppen met roken verminder je de kans op het krijgen van trombose en andere ziektes. Er zijn daarnaast nog talloze andere gezondheidsvoordelen, waarvan sommige al op korte termijn optreden! Stoppen met roken kan echter lastig zijn. Stop je met of zonder hulp, en welke methode is succesvol? Onze telefonische stopadviseurs helpen bij het vinden van antwoorden op jouw stoppen met roken vragen in een eenmalig informatiegesprek. Info, tips en het laatste nieuws lees je in onze maandelijkse nieuwsbrief, op Facebook en op Instagram.
*De cijfers uit dit artikel komen van de Portugese arts Maria Leonor Ramos, besproken in een artikel op vrt.be. Het is lastig om de risicocijfers in perspectief te zetten, omdat de verschillende risicofactoren vaak andere vormen van trombose veroorzaken, waarvan sommige ernstiger zijn dan andere. De cijfers zijn dus een versimpelde weergave. Echter, dat roken het risico op trombose verhoogt is uitgebreid onderzocht.
